W dzisiejszym świecie panuje „epidemia” stresu. Jest on odpowiedzią organizmu na działanie bodźców świata zewnętrznego zakłócających jego równowagę. Reakcje człowieka zachodzą jednocześnie na kilku poziomach: procesów fizjologicznych, zachowania, emocji oraz myślenia. Częstą odpowiedzią organizmu na stres, a także symptomem nadmiernej na niego podatności jest bruksizm.
Schorzenie to polega na mimowolnym, nieświadomym zaciskaniu i zgrzytaniu zębami. Odbywa się to głównie w nocy z siłą 10 razy większą niż podczas normalnego przeżuwania pokarmów. Według badań, na bruksizm zapadają najczęściej kobiety oraz osoby samotne, bez względu na wiek. Chorzy często posiadają “kwadratową twarz”, spowodowaną przerostem mięśni żwaczy i mięśni skroniowych.
Rozpoznawanie bruksizmu jest możliwe w gabinecie stomatologicznym, po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu i zbadaniu pacjenta przez lekarza. Objawami w jamie ustnej są nadmiernie starte zęby, czasem złamane korony zębów, pęknięcia szkliwa a nawet całych zębów, ubytki klinowe, ubytki po wypełnieniach, recesje dziąsłowe, obnażone powierzchnie korzeni. Ponadto obserwuje się macerację śluzówki policzków i języka. W badaniu palpacyjnym występuje nadmierna tkliwość przyczepu mięśnia żwacza i mięśnia skroniowego. W wywiadzie pacjenci podają zwykle nawracający, tępy, przypominający migrenę ból głowy, bóle karku, pleców, obręczy barkowej, kończyn górnych. Mogą występować zaburzenia snu i słuchu – szumy, piski, uczucie zatykania uszu oraz łzawienie.
Leczenie bruksizmu polega na zwalczaniu jego przyczyny. Idealnie więc byłoby wyeliminować stres z życia zawodowego i osobistego. Ponieważ często nie jest to możliwe, leczenie sprowadza się do następujących czynności:
- Używania szyny relaksacyjnej – specjalnej nakładki na zęby, projektowanej przez lekarza stomatologa indywidualnie dla każdego pacjenta. Szyna relaksacyjna powinna być używana w nocy;
- Wprowadzenia samokontroli w ciągu dnia;
- Fizykoterapii – specjalistycznego masażu mięśni oraz terapii manualnej;
- Terapii relaksacyjnej – wykonywania szeregu ćwiczeń ułatwiających relaks, wysiłku fizycznego, słuchania muzyki relaksacyjnej;
- Porady psychologa lub psychiatry – w bardziej zaawansowanych przypadkach.
Bruksizm jest przykładem choroby cywilizacyjnej. Cierpi na nią aż 60% populacji. Warto więc odwiedzić dentystę, aby stres “nie zjadł” Twoich zębów.